نمایشگاه آثار حسین والامنش

نمایشگاه آثار حسین والامنش به همراه رونمایی از کتاب حسین والامنش: برون از هیچ

اسفند ۱۴۰۰- اردیبهشت ۱۴۰۱

گالری دیدار مجموعه­ای از آثار حسین والامنش (۱۳۲۷-۱۴۰۰)، هنرمند فقید ایرانی- استرالیایی را به همراه رونمایی و معرفی کتاب «حسین والامنش: برون از هیچ» از ششم اسفند ۱۴۰۰ تا پایان اردیبهشت ۱۴۰۱ به نمایش خواهد گذاشت. این نمایش که اندکی پس از فقدان او برگزار می­‌شود، یادبودی در گرامی­‌داشت یکی از مهم‌­ترین هنرمندان معاصر ایران و استرالیا است و شامل آثاری از مجموعه‌­های متعددی است که در رسانه­‌هایی مانند ویدئو آرت، عکاسی و هنر چیدمان اجرا شده‌­اند. آثار هنری او که برآمده از تجربه زیسته طولانی در فرهنگ و طبیعت استرالیا و هم‌­نشانی با رابطه فرهنگ و انسان در ایران است، در عین سادگی راه بر تعمقی عمیق در میانه مسیری خیال‌_­انگیز و ملهم از شعر فارسی و فلسفه صوفیه می‌­گشاید. در بخشی از گزاره نمایشگاه به قلم حمید سوری آمده است: « اگـر بحـث بـر سـر انتخـاب بیـن بومی‌گرایـی یـا جهان‌وطنـی باشـد، او مثال‌زدنـی اسـت. او از ایـن دوگانـه فراتـر مـی‌رود، نـه بومی‌گرایـی و خاص‌بودگـی افراطـی را انتخـاب می‌کنـد و نـه جهان‌وطنـی مصنوعـی را. بـا رویکـردی فرامحلـی بـه سـیالیت، تنش و جاری‌بودن میان محل‌ها و ارتباط محل‌ها با فرهنگ، اقتصاد، سیاست و ... توجه می‌کند.»
حسین والامنش در سال ۱۳۵۰ از دانشکده هنرهای زیبای تهران فارغ‌­التحصیل شد. در سال ۱۳۵۲ به استرالیا مهاجرت کرد و به ادامه تحصیل در دانشکده هنر آدلاید در استرالیای جنوبی پرداخت. فعالیت­‌های هنری حرفه‌­ای او در استرالیا منجر به خلق آثاری تحت تاثیر ارتباط تاریخی مردم با طبیعت همچنین هنرهای جامعه بومی استرالیا شد. در این زمان بود که به آزمودن بهره‌­گیری از عناصر یافته شده در طبیعت مانند شن، گل، خاک، ماسه و... برای خلق آثار خود پرداخت. او درباره کاربست اجزای طبیعی گوناگون و روش کار با آنها در مصاحبه‌­ای با حمید سوری[1] نقل می‌­کند: «احساس کردم طرز فکر متد ساختنم بیشتر شبیه به کار کسی است که (برای یک کاربرد) کار دستی می­‌کند. البته افکار و ایده‌­هایم بیشتر به هنر مربوط است ولی متد کار بیشتر با کار دستی رابطه دارد. از این نظر است که توانستم خودم را با راه‌های مختلف آشنایی دهم و البته دلیل این که من کارهایی در ارتباط با فضای محیط زیست و چیدمان می‌کنم لذت آزادی است که همراه دارد. خودم را رها کردم و از اینکه یک هنرمند نقاش یا هنرمند مجسمه ساز باشم به دور کشیدم.» از این رو آثار او در رسانه‌­های هنری نمایش، عکاسی، هنر چیدمان و در فضاهای مختلفی از جمله فضاهایی عمومی ارائه شده و به نمایش درآمده‌­اند. پروژه یادبودی برای قحطی بزرگ ایرلند با عنوان«گرسنگی عظیم» (An Gorta Mor) در اقامتگاه هایدپارک سیدنی، «۱۴ قطعه» (14 pieces) در نورث تراس در آدلاید و «دروازه جینکو» که دروازه ورودی جدیدی برای ضلع غربی باغ‌های گیاه‌شناسی آدلاید است از جمله آثار او در فضاهای عمومی است که با همکاری آنجلا والامنش اجرا شده‌­اند.
علاوه بر استفاده از عناصر طبیعی که به راحتی در اطراف محیط کارش یافت می­‌شد، حضور اشیایی که اشاره مستقیم به فرهنگ ایرانی داشتند (قالیچه، فرش، چراغ نفتی و...) نیز نقشی اساسی در شکل­‌گیری آثار او ایفا ­کردند. این آثار را می­توان بیانی از تجربه‌­ی پیچیدگی و رنج مهاجرت او از ایران به استرالیا همچنین ارجاع به نوعی از معنویت بی‌­مکان و متعالی برخواسته از توجه‌­اش به فلسفه صوفیه، آیین بودایی و علاقه به طبیعت دانست. در «اشتیاق تعلق» هنرمند فرشی را که ۲۰ سال با آن زندگی کرده، در میان درختان بادام استرالیا بر زمین قرار داده و آتشی در مرکز فرش برپا می­‌کند. «فرش به عنوان شیء فرهنگی طبیعتِ جای دیگر را بازنمایی می‌کند. شاید اشتیاق ما به طبیعت و تعلق ما برای وطن (خانه) است. اما این‌که یک نفر به چیز تعلق دارد و یا اشتیاق‌های ما برای چه هستند، روشن نیست.» (بخشی از گزاره اثر). در آثاری از این دست موضوعاتی مانند مشکلات مهاجرت، وطن، خانه و سکنی گزیدن دستمایه اصلی خلق اثر قرار گرفته‌­اند.

آثار او در اصلی‌­ترین مجموعه­‌های عمومی هنر استرالیا قرار دارد و در بسیاری از کشورها مانند آلمان، انگلستان، فنلاند و لهستان به نمایش درآمده‌­اند. حسین والامنش در طول زندگی خود موفق به کسب جوایز و افتخارات فراوانی از جمله بورسیه هنرهای تجسمی از شورای هنرهای تجسمی استرالیا، کمک هزینه پژوهشی هنرمندان اسمیتسونین (The Smithsonian Artist Research Fellowship) در واشنگتن و جایزه بزرگ دوسالانه بنگلادش در داکا در سال ۱۹۹۸ شد. همچنین نمایش مروری بر آثار او در موسسه فرهنگ­‌های اسلام در پاریس با عنوان «این نیز خواهد گذشت» (Puisque tout passe) در سال ۲۰۲۲ به نمایش درآمد.